همه ما به صورت روزانه شاهد شیشه در اطراف خود هستیم و بدون توجه از آن استفاده می کنیم. این محصول، کاربرد زیادی دارد؛ به طوری که نمی توان زندگی را بدون آن تصور کرد. شاید جالب باشد که بدانید شیشه از چی ساخته میشود؟ ماده اصلی این محصول، ماسه (سیلیس) است که مواد دیگری نیز به آن افزوده می شود تا شکل نهایی شیشه ایجاد شود. شناخت مواد تشکیل دهنده شیشه باعث می شود به ماهیت این محصول مهم بیشتر پی ببریم.
معرفی ۷ نوع شیشه پرکاربرد
شیشه ها انواع مختلف و کاربردهای متفاوتی دارند و برای اینکه بدانید شیشه از چی ساخته میشود بهتر است انواع شیشه و رقبای آن را بشناسید. یکی از رقبای جدی شیشه، پلکسی محسوب میشود که با توجه به روش های آسان برش پلکسی، طرفداران زیادی پیدا کرده است. انواع شیشه شامل موارد زیر است:
شیشه های ایمنی (Safety Glass)
شیشه های ایمنی در برابر نیروهای ناشی از انفجار، ضربه، باد و زلزله مقاومت بالایی دارند و به سختی می شکنند. این شیشه ها در صورت شکستن برندگی زیادی ندارند و خسارت های مالی و جانی را به حداقل می رسانند. شیشه های ایمنی پس از فرایند سخت سازی ۵ تا ۶ برابر نسبت به سایر شیشه ها مقاوم می شوند. شیشه درهای ورودی اکثر مغازه ها از این نوع است.
شیشه های چند لایه (Laminated Glass)
این نوع شیشه از چی ساخته میشود؟ شیشه های چند لایه از دو یا چند لایه شیشه و یک تا چند لایه PVB (طلق) تشکیل شده اند. این شیشه ها هنگام ضربه های شدید به دلیل وجود طلق فرو نمی ریزند. ایمنی بالا، کاهش سروصدا، جلوگیری از عبور ۹۹ درصد اشعه ماورا بنفش و امکان تولید محصولات با رنگ های متنوع، باعث استفاده زیاد از این نوع شیشه شده است.
شیشه های چاپدار و رفلکتیو (Printed Screen – Reflective Glass)
این نوع شیشه در انواع معمولی و سخت سازی شده ارائه می شود و طرح های مختلفی دارد. از شیشه های رفلکیتیو جهت نمای ساختمان ها، نورگیرها، شیشه های لوازم خانگی (بخاری، اجاق گاز و…)، پارتیشن ها، درهای ورودی و… استفاده می شود.
این شیشه ها اشعه های خورشید را منعکس کرده و از ورود آن ها به ساختمان جلوگیری می کنند؛ به همین دلیل گزینه مناسبی برای اشعه های زیان آور خورشید هستند.
شیشه های خودرویی
شیشه های تخت، خم، لمینیت و شیشه های گرم شونده بر اساس استانداردهای مربوطه، جزو توانمندی های تولید هستند. از شیشه های گرم شونده خودویی در شیشه های جلو یا عقب خودرو جهت جلوگیری از یخ زدن و مه زدایی استفاده می شود.
شیشه های خم (Bend Glass)
این نوع شیشه بر اساس ایده های مهندسین معمار و طراحان ساختمان ها تولید می شود که به زیبایی، افزایش فضا، جذاببیت و مقاومت کمک می کند. ویژگی های منحصر به فرد این شیشه شامل موارد زیر هستند:
- ایجاد تنوع در فضا
- ایجاد هارمونی خاص
- استفاده از فضای بدون استفاده
- هماهنگی در دید
شیشه اسپایدر
در برخی از نماهای ساختمان از شیشه هایی استفاده می شود که فریم مشخصی ندارد. در این نوع، بر اساس طرح مورد نیاز، ارتفاع، وزن شیشه و… از اسپایدرهای مخصوصی استفاده می شود و نمای زیبایی به ساختمان می دهد.
شیشه رنگی، بازی نور و رنگ
شیشه های رنگی در نمایشگاه ها، ویترین مغازه ها، آزمایشگاه ها و ساختمان های صنعتی و… مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع شیشه از چی ساخته میشود؟
- افزایش و کاهش برخی مواد شیمیایی در مصالح اولیه، دلیل رنگی شدن آن است؛ به عنوان مثال، اکسیدهای مسی باعث قرمز شدن شیشه می شود یا اکسید کبالت، رنگ آبی به شیشه می بخشد. رنگ زرد نیز با افزودن اکسید اورانبوم و کادیوم به دست می آید.
- شیشه سفید را در مواد مذاب رنگی قرار می دهند تا هر دو طرف آن رنگی شود.
سایر شیشه ها شامل موارد زیر است:
- شیشه ضد آتش
- شیشه مسطح
- شیشه دو جداره
- شیشه سکوریت
- شیشه نشکن
- شیشه ضد گلوله
- شیشه انعکاسی
- بلور و کریستال
- شیشه آینه ای
مواد اولیه ساخت شیشه
در پاسخ به سوال شیشه از چی ساخته میشود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیلیس: سیلیس مهمترین و اصلی ترین بخش شیشه را تشکیل می دهد.
- کربنات سدیم: باعث کاهش ناروانی سیلیس و آسان شدن ذوب می شود.
- آهک: شیشه را در برابر آب مقاوم می کند.
- فلدسپار: این ماده تعدیل کننده مواد تشکیل دهنده شیشه است.
موارد گفته شده مواد اصلی تشکیل شیشه بود و در ادامه مواد فرعی که در ساخت شیشه به کار می رود را بیان می کنیم:
- سولفات سدیم: عامل تصفیه
- سنگ گچ: عامل تصفیه
- نیترات سدیم: اکسید کننده
- آرسنیک: متعادل کننده و از بین بردن رنگ ها
- زغال: عامل احیاکننده ساخت شیشه
- اکسیدهایی مانند: اکسید کبالت، اکسید مس، اکسید کرم، کربنات پتاسیم، اکسید کادیوم، بی کربنات پتاسیم
نحوه ساخت شیشه
پس از اینکه دانستید شیشه از چی ساخته میشود، خوب است نحوه ساخت آن را نیز بدانید. انواع مختلف شیشه به روش های گوناگونی تولید می شود؛ اما تولید در کارخانه به صورت زیر است:
- ابتدا ماسه سیلیسی با ضایعات شیشه، مواد معدنی و شیمیایی مانند اکسید سدیم، اکسید کلسیم، دولومیت، فلدسپات و… مخلوط شده و به کوره ای با دمای ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد منتقل می شود. جهت رنگی کردن شیشه ها، اکسیدهای فلزی مختلفی به این مواد اضافه می شود.
- در این مرحله مواد مذاب، از کوره به داخل یک حمام شناور انتقال داده می شوند. این حمام، از یک سطح آینه مانند و از قلع مذاب ساخته شده است. این مواد در دمای ۱۵۰۰ درجه وارد حمام و در دمای ۶۵۰ درجه خارج می شوند. شکل این موارد هنگام خروج شبیه روبانی جامد است.
- در این مرحله برای شیشه های بازتابنده ( شیشه های انعکاسی)، پوشش سخت یا نرم روی روبان خنک شده در دمای بالا قرار داده می شود.
- جهت از بین بردن تنش های داخلی که در شیشه جمع شده، فرایند بازپخت انجام می شود. در این فرایند نوار شیشه ای از یک لایه عبور می کند و باعث سرد شدن تدریجی آن می شود تا شکل نهایی سخت شود. این کار به آسان شدن بریدن شیشه و شکل دهی آن کمک می کند.
- در این مرحله از طریق فناوری های پیشرفته، به بازرسی مراحل شیشه پرداخته می شود.
- در مرحله آخر از فولادهای الماس برای برش و اصلاح روبان های شیشه ای به شکل مربع استفاده می شود.
شیشه از چه سنگی تشکیل می شود؟
اکنون که متوجه شدید شیشه از چی ساخته میشود، خوب است بدانید این ماده از چه سنگی به دست می آید. مواد تشکیل دهنده شیشه ماسه است؛ اما سنگ اولیه ای که شیشه سیلیسی از آن تشکیل می شود، سنگ آذرخشی است.
برخورد ماسه با آذرخش باعث ایجاد واکنشی در ماسه می شود که به آن شیشه شدگی کوارتز می گویند و بر اثر آن ساختاری ریشه مانند به نام سنگ آذرخشی ایجاد می شود. ماده پایه برای ساخت شیشه، سیلیسم دی اکسید است. از دیگر سنگ های استفاده شده می توان به سنگ آهک اشاره کرد که از نفوذ آب به شیشه جلوگیری می کند.
نتیجه گیری
یکی از محصولات پرکاربرد در زندگی، شیشه است که در اکثر موارد بدون توجه از آن استفاده می کنیم و شاید کسی نداند شیشه از چی ساخته میشود. ماده اولیه شیشه ماسه سیلیس است که با مواد دیگری تشکیل شده و محصول نهایی را به وجود می آورد.
سوالات متداول
شیشه از چه موادی ساخته می شود؟
ماده اولیه ساخت شیشه، ماسه است که با مواد دیگری مانند کربنات سدیم، آهک و … ترکیب می شود.
نحوه ساخت شیشه چگونه است؟
ماسه سلیسی به همراه دیگر مواد اولیه وارد کوره می شود و مراحلی را طی میکند. این مراحل شامل حمام شناور، قرار دادن پوشش، بازپخت، بازرسی و برش است.